Son dönemde internet ve sosyal medyada ilaç adı altında satılan sahte ürünlerin artması üzerine Sağlık Bakanlığı harekete geçti. Cep telefonlarına yüklenen mobil uygulama ile sahte ilaçların satışı engellenerek vatandaş tuzağa düşmekten kurtulacak.
İnternet siteleri ve sosyal medyada ilaç olmayan ürünlerin, “hastalıkları tedavi ettiği”, “iyileştirdiği”, “her derde deva olduğu”, “zayıflattığı” gibi iddialarla yapılan tanıtım ve satışları artık anlık takip edilecek.
Sağlık Bakanlığı sahte ilaçları engellemek ve tespit etmek için İlaç Takip Sistemi’ni (İTS) kullanıyor. Vatandaşlar da artık İTS Mobil uygulamasıyla sahte ürün ve ilaçları anında öğrenebilecek. Cep telefonlarına indirilen uygulama ile ürünün üzerindeki barkod ve seri numaraları yazılarak kontrol yapılabilecek. Vatandaşları canından eden ürünler kanser, kalp ve damar hastalığı, şeker hastalığı, kolesterol, solunum yolu hastalıkları, eklem ve kemik rahatsızlığı, cilt hastalıkları, cinsel problemler gibi sorunlara iyi geldiği iddiasıyla tanıtılıyor ve satılıyor. Satışlarla vatandaşın hem cebine hem de sağlığına zarar veriliyor.
İTS Mobil nedir?
Sağlık Bakanlığı’nca hazırlanan İTS, ilaçların üzerindeki karekodu okutarak sisteme kayıtlı olup olmadığının sorgulanabildiği bir cep telefonu uygulaması. Uygulamadan ilaç hakkında detaylı bilgilere de erişilebiliyor. Hasta güvenliğini iyileştirmede önemli bir rola sahip olan sistemde toplanan verilerin incelenerek hasta güvenliği ihlalleri tespit ediliyor. Engelleyici faaliyetler ile hastalara ilacın güvenli bir şekilde ulaşması sağlanıyor. Hastaların da ilaca güveni korunmuş oluyor.
‘Yanıltıcı tanıtımlara asla itibar edilmemeli’
İTS Mobil uygulaması, kullanıcılar tarafından ücretsiz olarak akıllı telefonlara indirilebiliyor. İTS Mobil uygulaması üzerinden ilacın sisteme kayıtlı olup olmadığı, hakkında toplatılma kararı bulunup bulunmadığı, ilacın güncel fiyatı, son kullanma tarihi gibi bilgiler kolayca öğrenilebiliyor. Ayrıca sisteme kayıtlı olmayan ilaç, uygulama üzerinden Sağlık Bakanlığı’na bildirilebiliyor.
Sağlık Bakanlığı, “ilaç” olarak bakanlıktan ruhsat alan ürünlerin internet dâhil her türlü ortamda reklam, tanıtım ve satışının yasak olduğunu vurguluyor. Bakanlık, radyo, TV kanalları, internet ve sosyal medya aracılığıyla tanıtımı yapılan ve birçok soruna iyi geldiği beyan edilen ürünlerin kesinlikle ilaç olmadığını belirtiyor. Bakanlık kaynakları, vatandaşların yanıltıcı şekilde yapılan tanıtımlara asla itibar etmemeleri, tedavi amacıyla alacakları ürünleri yalnızca hekim tavsiyesi doğrultusunda kullanmaları gerektiğini konusunda uyarıyor.
Nasıl kullanılıyor?
Uygulamayı telefona yükledikten sonra “Kamera ile tara” ve “elle sorgula” seçeneği karşınıza çıkıyor. Kamera ile tara seçeneği için ürünün üzerindeki karekodu okutmak gerekiyor. Elle sorgulamada ise ilaç kutusunun üzerindeki barkod’un yanında yer alan 01 ile başlayan kodu, başında 01 olmadan barkod no alanına, 21 ile başlayan kodu da başında 21 olmadan seri no alanına yazmak gerekiyor.