Dokanüç Harbi diye meşhur olan Osmanlı-Rus savaşında (1877-1878) Plevne cephesinin ünlü kumandanı.
Kuleli askeri Lisesi’nden sonra girdiği Harbiye’yi ikincilikle bitirdi. Harb Akademisi’nde okurken 1853’de Kırım Savaşı’nın çıkması üzerine Rumeli’de görevlendirildi.
1866’da albay, 1875’de paşa oldu. 1876’da Sırp isyanını bastırarak mareşal oldu. Rusların Berkofça dağlarını aşmaya başlamasından sonra o yöne hareket ederek Plevne’yi teslim aldı. Buradaki eşsiz müdafaası ile Rusların iki büyük taaruzunu bertaraf etti.
Gazi Osman Paşa darda kalan askerin yardımına koşar ve onlara şöyle derdi: “Ey Alevne’nin şanlı arslanları! Bugünler yiğitlik, kahramanlık günleridir. Vatanı ve namusu korumak günleridir. İşte kumandanınız ve kardeşiniz olan Osman, sizin önünüzde şehid olmaya gidiyor. Allah’ını seven arkamdan gelsin.”
Gazi Osman Paşa hangi sipere uğrayacak olsa oradaki gaziler: “Gazi babamız geliyor” diyerek bir sevinç dalgası ortalığı kaplardı. Askerin yanına gelince: “Selamun Aleyküm yavrularım! Ne yapıyorsunuz? Bakın düşman korkusundan yine şamata ve gürültüye başladı. Müslümanlar hücum edecek zannı ile korkusundan gülle yağdırıyor. Amma korkak düşman ha!” sözleriyle askerinin yüreğine su serperdi.
Gazi Osman Paşa Eylül 1878’de üçüncü Plevne Savaşı’nı da kazanarak Gazi ünvanını aldı.
Açlık, hastalık, yardımın gelmemesi ve askerin harcanması Osman Paşa’yı teslime mecbur etti. Rus başkumandanı Grandük Nikola onu askeri törenle karşıladı ve kılıcını iade ederek şöyle dedi: “Şu anda yeryüzünde bu kılıcı şerefle taşımaya hakkı olan tek insan sizsiniz.”
Esaret dönemi kısa süren Osman Paşa İstanbul’a gelişinde halk tarafından büyük bir sevgi ile karşılandı. Yedi yıllık seraskerlik görevinden sonra saray meraşallığı görevine getirildi. Törenlerde padişahın arabasında ve ona karşı otururdu. 1900 yılında 68 yaşında vefat etti. Kabri Fatih Camii avlusundadır.
Kaynaklar:
1. Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa, Hikmet >Efendi, İstanbul, 1892
2. Mir’at, Hakikat, S: 467
allah gazi osman pasa gibileri basimizdan eksik etmesin ALLAH GANI GANI RAHMET ETSIN: