Sakarya Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle, Sakarya Üniversitesi’nde (SAÜ) görev yapan akademisyenler tarafından geliştirilen “TutSAK” projesi, kahverengi kokarca böceğine karşı etkili bir çözüm sunmayı amaçlıyor. Projenin tanıtım programında konuşan Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, “Eğer birlikte mücadele edersek, bu çalışmayı yaparsak hem kendi şehrimizi hem de ülkemizi kurtarmış oluruz” dedi.
Sakarya Üniversitesi’nde Kahverengi Kokarca ile Mücadele Projesi: “TutSAK”
Tanıtım programına Sakarya Valisi Rahmi Doğan, AKP Milletvekili Ertuğrul Kocacık, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, SAÜ Rektörü Prof. Dr. Hamza Al, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık, siyasi parti temsilcileri, akademisyenler, muhtarlar ve çiftçiler katıldı.
Proje ve Uygulama Süreci
SAÜ’lü bilim insanları, kahverengi kokarca böceğine karşı geliştirdikleri feromona “TutSAK” adını verdi. Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile yapılan saha denemelerinde, kokarcanın ilk görüldüğü Artvin’in Borçka ilçesinde başarılı sonuçlar elde edildi. 2017 yılında Türkiye’de ilk kez görülen bu istilacı böcek, özellikle fındık üretimi başta olmak üzere 300’den fazla meyve ve ürüne zarar vermektedir. Geliştirilen feromon tuzağı, kokarcanın dikkatini çekmekte ve bu tuzağa yönelmesini sağlamaktadır.
- Feromon tuzağı, ağaçların üzerine, zemine, yapraklara veya istenilen her noktaya yerleştirilebilir.
- Kokarcalar, bu tuzağa yönelerek toplanır ve fiziksel imha ile zarar önlenir.
- Salgılanan koku, erkek ve dişiler arasındaki iletişimi taklit eder.
Piyasa Çıkışı ve Üretim Hedefleri
SAÜ Teknokent’te projeye öncülük eden akademisyenlerden Prof. Dr. Mustafa Zengin ile birlikte, SAÜ Kimya Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Arslan, Prof. Dr. Mustafa Küçükislamoğlu, Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Oğuz Karabay ve Prof. Dr. Mehmet Köroğlu da projede yer almaktadır. Daha önce benzer feromonlar yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ve Kosta Rika’dan temin edilebiliyordu. Bununla birlikte, Türkiye’de ilk defa bu feromonun seri üretimine geçilmektedir. “TutSAK” feromonunun Nisan ayının son haftasında 60 bin adet, Mayıs ayı ortasında ise 200 bin adet şeklinde piyasaya sürülmesi planlanmaktadır.
Projenin Önemi ve Geleceği
Programda söz alan projenin yürütücülerinden Doç. Dr. Kibar Ak, Kosta Rika’daki feromonun Amerika’dan göç eden akademisyenler tarafından geliştirildiğini belirterek şöyle konuştu: “Çok şükür, 2025’ten sonra bu yıl inşallah yerli ve milli, Sakarya Üniversitesi tarafından geliştirilen bir feromonu bölgemizde kullanmış olacağız. Bu feromonu sentezledikten sonra tuzağın çok önemi yok. Her türlü tuzakta kullanılabilir.”
Prof. Dr. Mustafa Zengin, çalışma sürecine değinerek, “Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Bey ve Ali İhsan Bey geldiler. ‘Siz daha önce bu işle bir uğraşmışsınız’ dediler; ‘Evet’ dedik. ‘Biz bu ürünü istiyoruz; ürünün sahibi biziz. Ne gerekiyorsa’ dediler.” şeklinde konuştu. Zengin, hedeflerinin 20 Nisan’a kadar 60 bin adet üretim olduğunu ifade etti.
Başkan Alemdar’ın Vurguları
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, projenin önemine dikkat çekerek, “Bu millet istediğinde, birliğini koruduğunda, kardeşliğini ve vatan sevgisini baş tacı yaptığında yapamayacağı hiçbir şey yoktur.” dedi. Alemdar, kahverengi kokarca ile mücadele konusunda hızlı adımlar atılması gerektiğini vurgulayarak, bu projenin tarımda sürdürülebilirliği artıracağını belirtti.
Alemdar, “Üretimin her sahasında olduğu gibi tarımda da üretimden yana olduğumuzu, üreten çiftçimizin de emeğinin karşılığını alabilmesi gerektiğini takip ediyoruz.” diyerek, projenin sadece bir destek değil, aynı zamanda milli bir hedef olduğunu ifade etti.
Program, toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.
