Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez önemli açıklamalarda bulundu.
Elektrik tarifeleriyle ilgili açıklamalarda Bakan Dönmez, “Dar ve orta gelir grubundakiler için iyileştirmeler yaptık. Elektrik faturalarında tüketime göre değişmekle birlikte yüzde 8 ile yüzde 14 arasında indirim yapıldı.” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, son gelişmelere yönelik önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Dönmez konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı: “Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yapılan açıklama ile dar ve orta gelir grubundaki vatandaşlar lehine iyileştirmeler yapmış olduk. Mesken abone grubunda oturduğumuz ev statüsündekiler yararlanıyor. Vakıf, dernek ve cemevleri de bu kapsama alınmış oldu.
“VARSA PROBLEM DÜZELTİLİR”
Mevzuata göre 30 gün içerisinde okunması lazım. Bazen tatil günleri olabiliyor. Bazen de vatandaşımız evinde olmuyor. Birkaç gün önce ve sonra okumalar olabilir. Vatandaşlarımız EPDK’ya müracaat edebilir varsa bir problem düzeltilir.
RUSYA-UKRAYNA MESELESİ GÜNDEMDE! BU ENERJİ MALİYETLERİNE NASIL YANSIYOR?
Ukrayna, Avrupa’ya giden gaz boru hattının önemli güzergahlarından bir tanesidir. Kriz noktaları ister istemez fiyatları etkiliyor. Yaptırımlar konuşuluyor bunun kapsamı henüz netleşmedi. Hangileri olacak hangileri olmayacak bunlar da fiyatlamaları etkileyecektir.
Krizden önce doğal gazın Avrupa’daki fiyatı bin metreküpü 900 dolar iken sıcak çatışmayla bin 400 dolara çıktı. Gevşeme oldu ve şu an bin 100 dolar civarlarında. Petrol şu anda 100 dolar seviyelerinde devam ediyor. Ümit ederiz orada bir huzur hakim olur ve piyasalara etkisi sınırlı kalmış olur.
SAVAŞ BİZİ ETKİLEYECEK BOYUTA GELDİ Mİ?
Dalgalı bir piyasadan bahsediyoruz. Sadece enerji ürünleri açısından değil. Ham madde fiyatlarında artışlar oldu. Pandemi sonrası doğal gaz bin 400 dolarlara kadar çıkmıştı. Hatta bir iki günde 2 bin dolarları test etti. Pandemide tonu 50 dolar olan kömür 250 dolara çıktı. Yıl başı itibarıyla bir miktar gevşemişti. Geçtiğimiz yıl yüklerin büyük bir kısmını devlet üzerine aldı. Hem doğal gaz hem de elektrikte benzer bir uygulamaya gittik. Geçtiğimiz yıl devletin yüklenmiş olduğu bedel yaklaşık 100 milyar liradır.
160 MİLYAR LİRALIK DESTEK!
Enerji ürünlerine doğrudan destek miktarı 165 milyar liradır. Zaman zaman hane halkı bazında biz destek miktarını ifade ediyoruz. Hane başına 5 bin liralık bir destektir. Bu sene destek miktarı da bu rakamın altında olmayacaktır. Artan maliyetlere rağmen ki bunun bir kısmını faturalara yansıtmak zorunda kaldık. Elektrik ve gazda destek miktarı geçtiğimiz yıldan fazla olacak gibi duruyor.
TEDARİK SORUNU ÖNGÖRÜR MÜSÜNÜZ?
Arz güvenliği bizim alanda her şeyden önemlidir. Bu hizmetin kesintisiz kaliteli bir şekilde gelmesi bizim birinci derece sorumluluğumuz altındadır. Elektrik ve doğal gaz tarafında teknik alt yapıyı geliştirmek için son 15 yılda ciddi yatırımlar planlandı.
Yenilenebilir enerjiye vermiş olduğumuz teşviklerle sayımız artmış oldu. Biz yüzde 53’ünü yenilenebilir enerji kaynaklardan elde ediyoruz. Yerli kaynakların ve yenilenebilir kaynakların payı yüzde 65’tir.
Hidroelektrik ve rüzgar santrallerimiz yılın her saati aynı üretim yapamazlar. Barajlarınızda su yetersiz olursa üretiminizi yapamazsınız.
Depolama mesela muhtemelen önümüzdeki yıllarda çok sık duyacağımız. İhtiyaç fazlasını bir müddet bataryalarda depolayıp ihtiyaç olduğunda kullanmak bunlardan bir tanesidir.
Teknik altyapınızı güçlü yapamazsanız istediğiniz kadar elektrik üretin vatandaşınıza iletemediğinizde bir anlamı olmuyor.
ENERJİ CEPHESİNDE İŞLER NASIL GİDİYOR?
Avrupa’nın en büyük tedarikçisi Rusya’dır. Yaklaşık gazın yüzde 40’ını Rusya’dan alıyor. Sadece bizim ülkemiz üzerinden değil Kuzey’den hala şu anda Ukrayna olmak üzere başka boru hatlarıyla doğal gazı Avrupa’nın içlerine kadar taşıyor.
Türkiye olarak biz Ukrayna üzerinden doğal gaz alırken, 2 sene önce Türk Akım’ı devreye girdi. Artık Karadeniz altından kendi gazımızı alıyoruz. Türk Akım 2’de yine Türkiye üzerinden Güneydoğu Avrupa, Balkanlara gidiyor. Her iki hatta da tedarikçi ülke Rusya’dır. Kontrattaki maddelere uygun sevkiyatını yapıyor.
Burada ülkenin kaynak çeşitliliğini dengeli bir şekilde oturtuyor olmasıdır. Biz Azerbaycan’dan da doğal gaz alıyoruz. Son yıllarda LNG terminallerimizin giriş ve işleme kapasitelerini artırmak suretiyle ciddi bir kapasite artışına gitmiş olduk.
Şimdi bir üçüncü terminalde bitmek üzeredir. Doğal gaz depolama kapasitelerimizin artırılma çalışmaları devam ediyor. 360 milyon metreküpe çıkmış günlük sevkiyat. Ülkemiz büyüyor. 81 ilde neredeyse doğal gaz var. Ülkenin yüzde 80’i doğal gaza erişmiş durumdadır.
TÜRKİYE’NİN POZİSYONU VE AVRUPA’YA GAZ İLETİMİNDEKİ ÖNEMİ GÜÇLENİR Mİ?
Ülkemiz üzerinden 2 boru hattı var. Birisi Türk Akım 2’dir. Diğeri de TANAP’tır. Kısa ve orta vadede TANAP baktığımızda 7-8 sene öncesinden başlanmış, finansmanı sağlanmıştır. Bugünden yarına yüksek miktarlı bir doğal gaz taşıması için alternatif rotaların belirlenmesi boru hatlarının işletmeye alınması çok kolay değildir.
Özellikle Avrupa açısından baktığımızda kısa vadede bir çözüm yoktur. Burada bir LNG konusu vardır. LNG üreten ülkelerin sayısı yıl geçtikçe artıyor. Eskiden ABD LNG ithalatı yapmazdı şimdi orada ciddi kapasite artışı oldu.
Doğal gaz kömüre göre daha ekonomik çevreci olduğu için dünyada payı giderek artıyor. Kömürden çıkış stratejisi izleyen ülkelerin de kısa vadede gaza talebi artabilir. Biz hamdolsun son 15-20 yılda yapılanlara bakıldığında bu ihtiyaçları planladık ve boru hatları inşa edildi. Bundan sonra da yeni güzergahlar ve kaynaklar gündeme gelebilir. Doğa Akdeniz bir alternatif olabilir. Kazan kazan mantığıyla bu Doğu Akdeniz’de üretilen gazı hem Türkiye hem de dış piyasada kullanılacak modeller uygulanabilir.
‘ÇALIŞMALAR BİR TARAFTAN DEVAM EDİYOR’
Oruç Reis sismik gemimizin çalışmaları devam ediyor. Oradaki menfaatlerimizden vazgeçmiş değiliz. Önce Karadeniz’i bir tamamlayalım. Sonra onların hepsi değerlendirilecek. Çalışmalar bir taraftan devam ediyor.
KARADENİZ GAZI NE ZAMAN EVLERE ULAŞMAYA BAŞLAR?
2020 yılında keşfi gerçekleştirmiştik. Amasra bölgesinde de bir keşfimiz oldu 540 milyar metreküpe ulaştık. Tuna 1 bizim ilk keşif yaptığımız yer Amasra 2 ikinci keşif yaptığımız yer.
Sondaj gemimiz Karasu 1 noktasında sondajına devam ediyor. Karasu bizim o bölgede ilk keşif amaçlı sondajımız durumundadır. Bu sahaların yapısı birbirine benziyor. İnşallah iki buçuk ay önce çalışmalar tamamlandığı zaman yeni müjdeleri de vatandaşımızla paylaşacağız. Asıl hedefimiz Cumhuriyetin 100’üncü yılında ilk üretimimizi yapıp ulusal şebekelere basmaktır.
DÖRDÜNCÜ SONDAJ GEMİSİ 2 AY İÇERİSİNDE TÜRKİYE’DE OLACAK
Biz 2018 gibi başladık. Daha önceden sismik gemilerimiz vardı ama sondaj gemilerimiz yoktu. Yavuz, Kanuni gibi sondaj gemilerimiz alındı. Dördüncü gemi de bir iki ay içerisinde ülke sınırlarımız içerisinde olmuş olur.
Başkasına bağımlı olmaksızın bu sondajları yapabilir hale geldik. Karadeniz’de özellikle bizden önce de Türkiye Petrolleri ile uluslararası petrol şirketlerinin keşif amaçlı sondajı olmuştur. Ancak oralarda bir keşif olmamıştır. Şimdi biz oralarda aranmayan noktalarda özellikle dikkat ederseniz Zonguldak açıklarında saha ile birlikte yeni bir jeolojik formasyon yakalamış olduk.
Biz Karadeniz’i o veriler ışığında yeniden analiz ediyoruz. Daha işin başındayız. Karadeniz’i biz karış karış arayarak varsa bulup çıkararak vatandaşımızın hizmetine sunma arzusundayız.
KARADENİZ KEŞFİMİZ NE KADARLIK İHTİYACI KARŞILAR?
Buradaki miktar 540 milyar metreküptür. İlk yıl üretimi yüksek olmayacak 3-4 milyar metreküp olacak. 15-20 milyar metreküpe çıkarız yıllık. 25 yıla yetecek kadar gazdan bahsediyoruz. Konut ihtiyacının hemen hemen tamamını bu sahadan karşılayabilir şekilde olacağız. Üretime hazır hale geldiğinde hem vatandaşımız hem de devletimiz kazanacaktır.
Doğal gaz fiyatlarının tavan yaptığı şu dönemde yerli kaynağın çok daha ekonomik olacağını öngörüyoruz. Bu tip hizmetler kardan ziyade kamu hizmeti mantığındadır. Oralarda ciddi yatırımlar yapılıyor. İthal ettiğimiz gaza göre çok daha ekonomik olacaktır.”
